De steenbakkerstunnel aan Natuurhuis De Paardenstal in Niel heeft opnieuw een flinke upgrade gekregen. Een steenbakkersfoto en een authentiek baksteenwagonnetje zetten het erfgoedkarakter extra in de verf. Op termijn krijgen ook de andere historische tunnels in Boom en Niel een opknapbeurt.
Natuurhuis De Paardenstal in de Boomsestraat in Niel is de laatste authentieke paardenstal van de vroegere steenbakkerijen in de Rupelstreek. De voorbije jaren werd er hard gewerkt om het erfgoedkarakter van de site nog meer in de verf te zetten. Met de restauratie van de tunnelboog en de talud aan de oude steenbakkerstunnel is er nu opnieuw een fase afgerond. Dat gebeurde in een samenwerking tussen de gemeente Niel, Natuurpunt Rupelstreek, Regionaal Landschap Rivierenland en de provincie Antwerpen.
"We bekleedden de al eerder vrijgemaakte tunnelmond met een reuzengrote foto van trotse steenbakkers bij een toen nieuwe tunnel", zegt schepen van Erfgoed Eddy Soetewey (N-VA). "Natuurpunt plaatste bij die tunnelmond ook een authentiek wagonnetje en bijhorende rails. Op die manier kunnen we hier zowel de Nielenaar als de wandelende cultuurtoerist kennis laten maken met een stuk van onze steenbakkerijverleden, dat nog niet of onvoldoende gekend is."
Recreatieve mogelijkheden
De tunnel aan De Paardenstal is slechts een van de meer dan vijftig exemplaren die de steenbakkers in de 19de en 20ste eeuw bouwden in Boom en Niel. Ze gebruikten die om klein en gedroogde bakstenen te vervoeren, vanaf de kleiput tot aan de machinehal en de ovens. De meeste tunnels zijn vandaag te vinden onder de verbindingswegen van de Rupelstreek: de Nielsestraat, de Boomsestraat, de Kapelstraat en de spoorlijn. Sommige tunnels, zoals die aan de Paardenstal, verkeren echter in zo'n slechte staat dat ze niet kunnen worden opengesteld. Maar dat betekent dus niet dat ze geen recreatieve en toeristische mogelijkheden kunnen bieden. De provincie Antwerpen heeft dan ook het plan om nog meer van zulke historische tunnels aan te pakken.
"Daarvoor starten we samen met het maatwerkbedrijf Vlotter, IGEAN en verschillende Rupelgemeenten een baksteenploeg op", zegt gedeputeerde Ludwig Caluwé (CD&V), bevoegd voor het gebiedsgericht programma Rupelstreek. "Er is een grote nood aan onderhoud en restauratie van erfgoed in de Rupelstreek. We willen daarbij de historische techieken en materialen zo goed mogelijk respecteren, of het nu om metsel- of voegwerk gaat. Tijdens een opleiding in oktober leren de doelgroepmedewerkers van Vlotter hoe ze historisch baksteenerfgoed kunnen herstellen en onderhouden. Daarna gaan ze aan de slag met vier geselecteerde tunnelmuurtjes in Niel en Boom. Op lange termijn kunnen ze ook bijdragen aan de restauratie en het onderhoud van ander steenbakkerserfgoed en grafmonumenten."
BEN CONAERTS ■