Landbouw

22 March 2019

Is regenwater geschikt als drinkwater? 

Tijdens Wereldwaterdag zetten we het belang van water en het duurzaam beheer van waterbronnen in de kijker. Ook in de landbouwsector worden heel wat inspanningen gedaan voor duurzaam watergebruik. Denk maar aan het hergebruik van water voor het reinigen van machines of de filtering van water door rietvelden. Verder kan regenwater ook gebruikt worden als drinkwater voor de dieren. Al is dit niet zo evident als het lijkt. Dat blijkt uit onderzoek van het Proefbedrijf Pluimveehouderij in Geel naar de inzet van regenwater voor vleeskippen.

Een jong kuiken drinkt gemiddeld één borrelglaasje water (20 ml) per dag, een volgroeide kip een volledig glas (250 ml). Hoe warmer het buiten is, hoe meer dorst de dieren hebben. Op het provinciale Proefbedrijf Pluimveehouderij in Geel varieert het drinkwaterverbruik van de 44.000 vleeskippen tussen de 1500 tot 15000 liter per dag, afhankelijk van de grootte van de kippen.

Gedeputeerde voor Landbouw Ludwig Caluwé: “Gezond en kwalitatief voedsel is een absolute prioriteit voor onze landbouwsector. Doorheen het ganse productieproces wordt dit nauwlettend in het oog gehouden. Net zoals het voer, moet ook het drinkwater van hoge kwaliteit zijn, om gezond voedsel te produceren. Momenteel gebruiken de meeste pluimveehouders hiervoor grondwater. Op het Proefbedrijf Pluimveehouderij onderzoeken we of we ook alternatieven zoals regenwater kunnen inzetten. Uit de eerste testen blijkt dat dit zeker mogelijk is gedurende een aantal periodes per jaar. Voor sommige bedrijven is het echter niet haalbaar om met regenwater aan de slag te gaan.

Elke dag regenwater gebruiken is niet haalbaar

Om elke dag regenwater te kunnen geven aan de kippen, is het belangrijk dat de regenwaterput nooit droog komt te staan en dus regelmatig wordt bijgevuld. Dat is niet evident als je weet dat het in België gemiddeld 201 dagen per jaar regent en dat de hoeveelheid regen dan varieert van een paar druppels tot een paar liter. “Door die grote schommelingen in regenval zal je drinkwater nooit 100%  door regenwater kunnen vervangen. Ook niet als we serieus zouden investeren in extra regenwaterputten. Regenwater zal dus altijd gecombineerd moeten worden met een andere drinkwaterbron”, aldus nog Ludwig Caluwé.

Voor een duurzaam gebruik van regenwater moet je voor elk pluimveebedrijf apart de optimale regenwatercapaciteit bereken. Hierbij spelen naast de weersvoorspellingen ook de grootte van de stal, de oppervlakte van het dak en het verkrijgen van een bouwvergunning een grote rol. “Het Proefbedrijf Pluimveehouderij in Geel heeft voor de vleeskippenstallen een capaciteit van 40.000 liter water, dat wordt ingezet in één stal met 12.500 kippen. Daarmee kunnen we nu ongeveer 1/3 van het jaar regenwater geven aan onze kippen,” besluit de gedeputeerde.

Investeringen goed afwegen

Net zoals bij ons eigen drinkwater, zijn de drinkwaterwaternormen voor dieren streng. Het regenwater dat op onze daken valt en via de dakgoten in de regenwaterputten terecht komt, is geen drinkbaar water. Eerst moet het grof vuil (zoals blaadjes, takjes en ander grof vuil) uit het water verwijderd worden. Daarna moet het water meermaals gefilterd en ontsmet worden om aan de kwaliteitsnormen te voldoen.

Onderzoekster Iris Van Dosselaer: “Als je je eigen regenwater wil gebruiken, moet je zelf investeren in pompen en filters. Dit geldt zowel voor huishoudens als voor professionele bedrijven.Je moet regenwaterputten steken, leidingen leggen, filters en ontsmettingsmateriaal aankopen. Nadien moet je ook alles regelmatig reinigen en vernieuwen. Of al die investeringen renderen, moet je bedrijf per bedrijf bekijken. Sommige pluimveebedrijven zullen effectief de kosten kunnen drukken door over te schakelen op regenwater. Andere bedrijven zullen meer baat hebben bij het gebruik van enkel leidingwater. Bovendien is een overstap naar regenwater enkel mogelijk bij nieuwbouw of grondige renovatie. En dat is een verandering waar slechts een beperkt aantal van onze pluimveehouders voor staat.”

Zoektocht naar efficiënte technieken

Of je nu investeert in duurzaam regenwater of niet: de verkoopprijs van de kippen zal er niet door stijgen. Daarom is het zeer belangrijk om zo efficiënt mogelijk te investeren. Om pluimveehouders te behoeden voor onzekere investeringen, test het Proefbedrijf Pluimveehouderij reinigings- en ontsmettingstechnieken uit en bekijkt het welke technieken het meest efficiënt zijn om regenwater om te vormen tot kwalitatief drinkwater voor de kippen.

Onderzoeker Kris De Baere: “Sinds 2017 loopt ons regenwater langs verschillende zinkputten en filters naar een ontsmettingstoestel. Dat toestel is uniek in België en biedt een effectieve afdoding van alle aanwezige kiemen en bacteriën. Met de resultaten van ons onderzoek hebben pluimveehouders objectieve en neutrale informatie in handen waarmee ze zelf de oefening kunnen maken voor hun bedrijf. Zo hopen het we in de toekomst voor meer pluimveehouders haalbaar te maken om over te stappen op regenwater. Hebben ze hier nog vragen over, dan zijn ze uiteraard altijd welkom op ons praktijkbedrijf.”