toespraken

1 December 2016

Verwelkoming 'Welke toekomst is er nog voor de EU?'

Goedenavond dames en heren,

Als Gedeputeerde van de provincie Antwerpen onder meer bevoegd voor Internationale Samenwerking mag ik u vanavond van harte welkom heten op een avond met een centrale vraag. ‘Welke toekomst is er nog voor de EU?’

De ‘Europese samenwerking’, zeer belangrijk deel van Internationale Samenwerking, staat vandaag meer dan ooit onder druk. De woorden ‘crisis’ en ‘Europese Unie’ worden alsmaar vaker in één adem uitgesproken. Een onverhoopte Brexit, de vluchtelingencrisis, protest tegen vrijhandelsakkoorden, … en we herstellen nog steeds van een financieel-economische crisis.

We schijnen haast vergeten te zijn welke positieve effecten Europa voor ons heeft meegebracht: reizen zonder grenscontrole, geen munten meer gaan wisselen, … om er maar enkele concrete te noemen, die nu zo vanzelfsprekend zijn.

Een gevolg van de recente ontwikkelingen is dat de Europese Unie niet meer weg te branden is uit de actualiteit. En vooral: het laat de mensen niet langer koud. Maar, laat dat nu net een opportuniteit zijn. Want ik geloof niet dat we als lidstaat bij deze problemen mogen wegkijken en terugplooien op onszelf. Integendeel. We moeten samen blijven bouwen aan een sterk Europa.

In tijden van globale problemen verwachten we van Europa oplossingen en antwoorden. Om tot die oplossingen te komen, is eenheid nodig en deze eenheid is zonder verbondenheid onmogelijk. De uitdaging om u, ons, de burgers, opnieuw binding te geven met het Europese verhaal, is vandaag waarschijnlijk groter dan ooit. Volgens Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker zal de EU daartoe de komende jaren beter informeren en beter investeren, in groei, voor heel Europa, maar ook in groei, hier, in de provincie Antwerpen, investeren in u.

De Europese Unie is, net als de rest van de wereld, voortdurend onderhevig aan veranderingen in een steeds complexer wordend geheel. Daarnaast zijn mensen op zoek naar stabiliteit en duidelijkheid.
Onze bijdrage aan die zoektocht is het ambitieuze engagement en de opgebouwde ervaring van het Provinciebestuur Antwerpen inzake de Europese Unie. Wij zijn ideaal geplaatst om die hoogstnoodzakelijke verbinding te maken tussen het grote Europa en de burgers.

Die verbinding is noodzakelijk, omdat we zo draagvlak creëren voor de antwoorden en maatregelen die de crisis het hoofd willen bieden, en omdat we zoals vanavond inzicht geven in hoe die beslissingen tot stand komen. Dit inzicht blijft belangrijk om te zorgen dat onze burgers van nu en van morgen kunnen en misschien ook willen deelnemen aan het debat.

Het Vredescentrum van de Provincie Antwerpen en Stad Antwerpen beoogt de versterking van haar gedragenheid binnen zowel stad, provincie als daarbuiten. Het Vredescentrum bouwt bruggen tussen eilanden in de samenleving, zowel in de opzet van projecten, als in de communicatie en promotie ervan. De activiteiten van het Vredescentrum balanceren voortdurend tussen heden en verleden, tussen projecten die in hoofdzaak focussen op het verleden (vb. herdenkingsactiviteiten Eerste Wereldoorlog, Tweede Wereldoorlog…) en projecten met een actuele focus, zoals vanavond.

Met haar Europa Direct Informatiecentrum speelt het provinciebestuur al ruim vijftien jaar een unieke rol in het Europese verhaal. Het beleid van de EU heeft een steeds grotere impact op het dagelijks leven van ons allemaal. Daarom is basiskennis over de EU en de doorstroming van informatie van fundamenteel belang. Met een aanbod voor studenten, jongere kinderen, leerkrachten en het algemene publiek biedt Europa Direct de nodige achtergrond bij de EU en staat het klaar om al uw vragen over Europa te beantwoorden.

Vanaf het voorjaar van 2017 doen we bovendien een extra inspanning naar en in de gemeentebesturen. We starten dan met een brede campagne om mensen in hun gemeente en onder hun kerktoren te doen nadenken over hun Europa.

Naast informeren, wil de Europese Unie meer en efficiënter investeren in groei, innovatie, jobs en Europese samenwerking op die domeinen.
Het Provinciebestuur speelt ook in dat Europese investeringsverhaal een belangrijke rol, als mede-uitvoerder van het Europese cohesiebeleid.
Al jaren ondersteunt het provinciebestuur organisaties bij de aanvraag van Europese subsidies en helpen we mee de financiering rond te krijgen. Niet alleen overheden, maar ook kennisinstellingen, vzw’s en bedrijven plukken de vruchten van deze middelen. Europese subsidies dienen namelijk als hefboom voor de ontwikkeling van onze provincie. Op economisch vlak, maar ook op het vlak van onder andere innovatie, ondersteuning van kansengroepen, groene energie en de ontwikkeling van ons platteland.

Kortom, Europa geeft aan haar regio’s ook heel wat ontwikkelingskansen, die soms heel belangrijke problemen kunnen aanpakken. Tegelijk kijkt Europa toe op de economische en financiële koers die de regio’s en de lidstaten varen.

Eén van de bouwstenen die een nieuwe financieel-economische crisis moet voorkomen, is het ‘Europees Semester’. Het Europees Semester moet leiden tot gezonde overheidsfinanciën en doordachte beleidskeuzes, maar het vraagt ook om verduidelijking.

In partnerschap met Vlaanderen en de Vereniging van Vlaamse Provincies werd daarom een ‘European semester on tour’ georganiseerd die iedere Vlaamse provincie bezoekt.

Wij zochten in onze provincie samenwerking met de Universiteit Antwerpen en Europakring Antwerpen om deze avond mogelijk te maken.
Ik zei u al eerder dat we moeten blijven bouwen aan Europa, maar we mogen niet vergeten om de bouwstenen toe te lichten en tegelijk kritisch te laten belichten. Daarvoor zijn we hier vanavond samengekomen.

Ik wens u allen een boeiende avond toe met een verhelderende kijk op één van de vele aspecten van ons Europa.